Беларуска Анастасія Біндоўская вывучыла французскую мову на С2: дзяўчына вучыцца ў Ніцы, запусціла гутарковыя клубы і хоча адкрыць уласную моўную школу. Мы папрасілі яе падзяліцца парадамі, якія дапамагаюць ёй вучыцца — і натхніліся вывучаць французскую! Можа быць, аповед Анастасіі зменіць і вас?
Як не баяцца змяніць профіль
— Спачатку я паступіла на юрфак БДУ. Гэта была добрая прастора для развіцця, таму што там добра развітае студэнцкае самакіраванне. Да таго ж, я не разумела, што мне падабаецца, бацькі казалі, што да ведання моваў патрэбная яшчэ нейкая спецыяльнасць. Пры гэтым юрфак даў мне магчымасць знайсці маю прафесію, таму што я вяла там групу па французскай мове ў размоўным клубе.
Я вельмі баялася, але не паспрабаваўшы тады, я не прыйшла б да наступнай кропкі. Узяла групу па вывучэнні французскай мовы, потым трапіла ў Ліль па Erasmus і там зразумела, што хачу і магу вучыць мовы, што гэта дакладна можа стаць маёй прафесіяй. Але разумела, што мая мама ўспрыме гэта не вельмі проста, таму сказала ёй аб адлічэнні ўжо постфактум.
Тым, хто адчувае, што вучыцца не не сваім месцы, я б параіла прайсці спрабаваць працаваць у розных сферах, удзельнічаць у студэнцкіх арганізацыях ці самакіраванні. Я сама паспрабавала СМІ, відэаздымку, арганізацыю мерапрыемстваў, выкладанне — і такім чынам зразумела, што больш “маё”. Добры дадатак да гэтага — узяць хоць бы некалькі сеансаў з псіхолагам і прыдумаць для сябе план.
Складана сыходзіць “унікуды”, але калі ты ведаеш, што ў цябе ёсць запасная вучоба, праца, становіцца лягчэй. Каб прыняць сваё рашэнне аб сыходзе, мне спатрэбілася восем месяцаў.
Пра практыку гутарковай мовы
— Мая школа была адной з лепшых у Віцебску па навучанню французскай мове. Калі я скончыла яе, у мяне быў узровень В2, але я не размаўляла на французскай, таму што ў мяне быў эмацыйны бар’ер. Першы месяц у Францыі было вельмі страшна размаўляць, але ён прайшоў, калі я стала шмат трэніравацца размаўляць.
У школе мне далі добрую базу па граматыцы і разуменню, але з гутарковай практыкай былі праблемы з-за псіхалагічнага бар’ера. Каб яго пераадолець, я стварала вакол сябе моўнае асяроддзе: перакладала тэлефон на французскую, чытала кнігі і глядзела фільмы на гэтай мове. Важна, каб мова была ўсюды вакол вас. Я таксама падпісвалася на французскіх блогераў і навіны, каб пастаянна бачыць мову ў кантэксце. Гэта дапамагло мне запамінаць лексіку без асаблівых высілкаў. Чым больш я бачыла мову вакол сябе, тым лепш я яго разумела і выкарыстоўвала.
Я рыхтавалася да іспыту на ўзровень C1 з выкладчыкам, што значна павысіла ўзровень мовы, прычым падрыхтоўка да іспытаў моцна павышае не толькі экзаменацыйны, але і агульны ўзровень.
З С2 была іншая праблема: я прывыкла гаварыць на гутарковай французскай, бо ўжо пэўны час пражыла ў Францыі і прывыкла выкарыстоўваць лексіку як носьбіт. Але для іспыту трэба было паказаць акадэмічны ўзровень, таму я “перавучвала” сябе гутарыць на акадэмічнай мове. Гэта было складана, але пераадольна.
Пра вучобу ў Францыі
— Я вывучаю прыкладныя мовы ў Ніцы на роўных з французамі. Я вывучаю пераклады: “руская-французская”, “англійская-французская”, “французская-англійская”, лінгвістыку і прыкладныя прадметы (маркетынг, эканоміку, права, камунікацыі). У параўнанні з беларускімі ўніверамі тут больш практыкі.
Агулам, калі вы хочаце вучыцца ў Францыі, шмат што залежыць ад ВНУ. Права і інжынерныя навукі лепш выкладаюць у дзяржаўных універсітэтах, а ў прыватных — напрыклад, дызайн і культуру. Але калі вучышся ў прыватных ВНУ, няма такой добрай дзяржаўнай стыпендыі. Для магістратуры можна паспрабаваць знайсці працадаўцу, які мог бы плаціць за тваю вучобу: тады ты будзеш тыдзень вучыцца і тыдзень — працаваць. Магчыма, я так зраблю, калі пайду далей навучацца лінгвістыцы або ў бізнэс-школу — я пакуль не вызначылася.
На Erasmus у 2021 годзе ў мяне была стыпендыя 850 еўра, гэтага хапала. Цяпер я пераязджала без стыпендыі, таму год збірала на жыццё тут. Я не пераставала працаваць, таму назапасіць было нескладана. Цяпер я вучуся на стыпендыі на бакалаўрыяце, вучоба каштуе 2700 еўра на год, але я атрымала скідку як для французаў. Таму першы год я плаціла 170 еўра ў год плюс 100 еўра — розныя актыўнасці. Атрымліваецца, першы навучальны год абыйшоўся мне 270 еўра без уліку бытавых пытанняў.
Другі год навучання ўвогуле не каштаваў мне нічога. Я атрымала дзяржаўную французскую стыпендыю для замежнікаў, але кожны ўніверсітэт сам вызначае, па якіх крытэрах і каму яе даваць. Магістратура каштуе 243 еўра на год для французаў і 3770 еўра — для замежнікаў. Але можна атрымаць такую ж зніжку, як у мяне, шмат якія ўніверсітэты пакінулі для іншаземцаў такі ж кошт у 243 еўра. Вядома, каб паступіць на такіх умовах, трэба ведаць французскую мову.
Калі хтосьці з беларусаў паступае ў Францыю, я б хацела сказаць, што будзе цяжка. І калі нават прыедзеш у Францыю – таксама, таму што тыя ж праблемы з бюракратыяй працягваюцца. Але гэта таго варта, таму калі гэта праўда тваё, не навязанае нікім жаданне, трэба спрабаваць.
Можна шукаць кагосьці ў студэнцкіх чатах, пытацца, калі чагосьці не разумееш, слухаць людзей, якія ўжо паступілі. Я б раіла ў гэты перыяд працаваць з псіхолагам, таму што нават да пераезду гатовыя далёка не ўсе. На жаль, многія едуць за такой прыгожай карцінкай, але куды ні пераязджаюць, усюды бяруць з сабой свае праблемы, якія на новым месцы толькі запаляюцца.
Пра пазітыўны вопыт камунікацыі
— Важна атрымаць пазітыўны вопыт камунікацыі. Знайдзіце выкладчыка або групу, якія будуць падтрымліваць вас і дапамагаць спраўляцца з памылкамі. Памылкі — гэта зваротная сувязь. Не варта ўспрымаць іх як асабістыя няўдачы або ігнараваць. Працягвайце мець камунікацыю, нават калі дапускаеце памылкі: гэта дапаможа вам паступова пераадолець страх і няўпэўненасць.
Важна заўважаць выпадкі, калі ты памыліўся, але пры гэтым нічога не здарылася: з табой працягнулі мець зносіны, цябе зразумелі, камунікацыя атрымалася, сувязь утварылася, і нічога не здарылася.
У кожным грамадстве ёсць як добрыя, так і не вельмі людзі. Калі вы адчуваеце, што хтосьці ўвесь час смяецца над вамі ці не хоча гаварыць на мове, якую вы вывучаеце, магчыма, варта памяняць асяроддзе. Французаў часта судзяць па парыжанах, але Парыж і Францыя — гэта розныя рэчы. У Парыжы людзі могуць здацца грубымі і нецярпімымі з-за пастаяннай спешкі, але гэта не адлюстроўвае ўсю краіну. Ёсць шмат прыязных людзей, асабліва ў невялікіх гарадах.
У мяне бывала, калі я нешта не пачула і перапытвала, чалавек пачынаў гаварыць на англійскай. Мяне гэта вельмі моцна абурала, таму проста дзякавала і працягвала гаварыць на французскай. Але падзякаваць вельмі важна, таму што ў Францыі шмат увагі надаюць ветлівасці. Галоўнае не бянтэжыцца і не пераходзіць на англійскую, хоць гэта псіхалагічна складана.
Пра гутарковыя клубы
— Мне так падабаецца, хто прыходзіць на нашы клубы. Гэта людзі, якія жывуць у Еўропе, вучацца або працуюць, і яны вельмі зацікаўлены ў вывучэнні моў. Гэта вельмі падобныя на мяне людзі, што робіць нашы зносіны камфортнымі і прадуктыўнымі. Мне вельмі важна не проста зарабляць грошы, але і камунікаваць, збіраць кам’юніці людзей, з якімі мне было б камфортна і працаваць, і сябраваць. Я гэтаму радуюся.
Да ўзроўню A2 лепш займацца з выкладчыкам або ў групе, каб выбудаваць базу. У размоўным клубе камфортней займацца, калі ў цябе ўжо ёсць мінімальная аснова для зносін. Вельмі шмат момантаў пра пачатковы ўзровень я зразумела, калі вучыла італьянскі мову. Якім бы добрым выкладчыкам ты ні быў, ты часам забываеш нейкія моманты, а практыка вывучэння новай мовы дапамагае ўбачыць гэта з іншага боку.
Вядома, я стараюся разумець, калі я ледзь-ледзь стамляюся, не хочацца працаваць або вучыцца, і даваць сабе адпачынак. Гэта дзейнічае, калі мне па-ранейшаму падабаюцца мае справы, але я разумею, што калі далей так працягну, пачну выгараць. Тады я прыбіраю частку працы, заняткі англійскай, яшчэ нешта, што можа на мяне ціснуць. Я стараюся добра піць, ёсць і спаць, мець зносіны з прыемнымі людзьмі, займацца спортам і падарожнічаць. Нядаўна, напрыклад, вярнулася з Партугаліі.
Ліка Юр’ева