У новым канспекце лекцый расказваем самае галоўнае з анлайн-інтэнсіва Цэнтра новых ідэй пра гарадскія змены. Выступалі каардынатар ініцыятывы «Горад для гараджан» Дзяніс Кобрусеў, архітэктарка і экспертка «Менскай урбаністычнай платформы» Ілона Эльяшэвіч, сузаснавальніца «Цэнтра ўрбаністыкі і дызайну» Таня Цярэшчанка. Захоўвай інфармацыю і карыстайся.
Трошкі тэорыі: мы ўсе маем «права на горад»
Ідэя «права на горад» простая: чалавек, якога датычацца рашэнні гарадскіх уладаў, мае права ўдзельнічаць у працэсе абмеркавання. Канцэпцыя грунтуецца на ідэі, што гарады — гэта месца для жыцця ўсіх людзей, незалежна ад іх статуса, магчымасцяў і любых характарыстык. Ідэальная прастора павінна быць адкрытай, інклюзіўнай і дэмакратычнай. То бок кожны чалавек можа спакойна карыстацца грамадскімі месцамі, зялёнымі зонамі, транспартам, мець доступ да культурных і сацыяльных магчымасцяў.
У добрым горадзе рашэнні прымае не толькі ўлада, якая потым выключна інфармуе людзей пра тое, што адбудзецца. Жыхары і жыхаркі ўдзельнічаюць у працэсе, таксама да яго далучаюцца эксперты і эксперткі. Усе разам разглядаюць розныя прапановы і шукаюць той варыянт, які задавальняе ўсіх. Не забывай, што ў тваёй прасторы свае меркаванні маюць і іншыя людзі — іх трэба ўлічваць.
Чытай іншыя канспекты:
- АйЦіБарада: як выціснуць максімум з Chat-GPT і ці гэта сапраўды штучны інтэлект
- Стартап-кансультантка Вераніка Ліндарэнка: што рабіць перад запускам свайго праекта
- Прадзюсарка Ала Алоэ: як ствараць сацыяльна важныя праекты
- Як ствараць топавыя медыяпраекты
Пры гэтым мы і адказныя за месца, у якім жывем. Існуюць магчымасці для невялікіх зменаў — сервіс 115.бел, як варыянт. Ці часам бывае дастаткова напісаць на пошту мясцовай адміністрацыі, каб чыноўнікі заняліся, напрыклад, запоўненай смеццем прасторай.
«Інклюзіўнасць» — гэта не толькі пра заніжаны бардзюр
Першая асацыяцыя, якая ўзнікае пры размовах пра інклюзію ў горадзе, — гэта заніжаныя бардзюры і пандусы. Але гэта насамрэч улічванне патрэбаў толькі адной групы людзей. Кожны з нас час ад часу патрабуе асаблівых ўмоваў — напрыклад, больш цені і зеляніны ў горадзе ўлетку, бо мы цяжка пераносім спякоту.
Што гэта азначае? Што трэба пры планаванні гарадскіх прастораў і ўрбан-праектаў улічваць патрэбы ўсіх, а асаблівую ўвагу звяртаць на ўразлівыя групы. Хочаш стварыць ў сваім двары прастору для падлеткаў? Супер! Толькі падумай, каб яна не стала перашкодай для іншых груп — напрыклад, людзей з інваліднасцямі.
Горад для ўсіх — гэта не месца, дзе большасць людзей усё задавальняе, а месца, дзе ўлічылі як мага больш жыццёвых сцэнароў кожнага чалавека. Гэта горад, які дазваляе сваім жыхарам і жыхаркам у розных жыццёвых сітуацыях вырашаць свае штодзённыя задачы і жыць на годным узроўні. І таму праекты робяць не для праблемы, а для людзей, якія з ёй сутыкаюцца.
Трэба размаўляць і працаваць разам з тымі, хто па якім заўгодна крытэрам адрозніваецца ад нас, каб зразумець і ўлічыць менавіта іх уласны досвед, а не тое, што мы пра гэта думаем. Задавай пытанні і ўважліва слухай адказы, каб гэтага дамагчыся.
Інструменты гарадскіх зменаў
Табе не трэба быць мэрам гораду, каб змяніць сітуацыю навокал. Ты можаш пачаць са зменаў у сваёй супольнасці, вялікай ці маленькай, а гэта прынясе карысць табе і іншым людзям. Вось шэсць крокаў, якія можна зрабіць:
- Будзь добрым суседам ці суседкай. Вітайся з людзьмі ў сваім доме, размаўляй з імі, калі магчыма — прапануй дапамогу з нейкай справай. Дабро прыцягвае дабро.
- Карыстайся сваім голасам. Гэта можа быць блог у сацсетках ці прасоўванне карысных праектаў, у тым ліку бізнесаў тваіх суседзяў і суседак, а таксама зваротная сувязь у месцах, якія ты наведваеш.
- Інвестуй свой час. Падумай, якія твае навыкі можна выкарыстаць, каб дапамагчы іншым. Напрыклад, можна далучыцца да лакальнай арганізацыі (ці стварыць такую). Усюды ёсць актыўныя людзі, якія хочуць у чымсьці ўдзельнічаць.
- Фінансава падтрымлівай ініцыятывы, якія табе падабаюцца. Гэта ў тым ліку азначае купляць беларускую гародніну на мясцовым кірмашы.
- Рабі твае месца зялёным. Займайся сартыроўкай смецця, падтрымлівай мясцовых вытворцаў, стварай грамадскі сад ці дапамажы ўжо існуючаму.
- Далучайся да мясцовага самакіравання. Стварай петыцыі, удзельнічай у грамадскіх абмеркаваннях, хадзі на прыёмы да чыноўнікаў.
Цікавіць тэма ўрбаністыкі? Падпісвайся на нашыя сацсеткі (Telegram, Instagram), каб не прапусціць, калі з’явіцца магчымасць па тэме. І паглядвай на наш каталог магчымасцяў, мы яго рэгулярна абнаўляем.